![Metodyka pobierania prób materiału szkółkarskiego – borówka, żurawina [wirusy]](edc_media/Structure/Item-2318/ArticleImage/820x280mCROPcFEFFFE.jpg)
Metodyka pobierania prób materiału szkółkarskiego do testów laboratoryjnych na obecność wirusów: Borówka wysoka – Vaccinium corymbosum L., Żurawina – Vaccinium macrocarpon Aiton
Wirusy odpowiednio dla danego gatunku:
- Wirus nitkowatości borówki wysokiej – Blueberry shoestring virus (BSSV)
- Wirus czerwonej pierścieniowej plamistości borówki wysokiej – Blueberry red ring spot virus (BRRV)
- Wirus oparzeliny borówki wysokiej – Blueberry scorch virus (BlScV)
- Wirus szoku borówki wysokiej – Blueberry shock virus (BlShV)
- Wirus mozaiki borówki wysokiej – Blueberry mosaic associated virus (BlMaV)
- Wirus czerwonej pierścieniowej plamistości na żurawinie – Blueberry red ring spot virus (BRRV)
Termin pobierania prób
Materiał roślinny powinien być uznany za wolny od wirusów na podstawie wyników oceny wizualnej. Pobieranie prób i badania laboratoryjne przeprowadza się w przypadku wątpliwości dotyczących obecności wirusów. Próby do testów na obecność BSSV, BRRV, BlScV, BlShV, BlMaV należy pobierać wiosną (V-VI) przed nastaniem długotrwałych wysokich temperatur powietrza.
Wybór tkanki/części rośliny do testowania
Dla roślin gatunku Vaccinium corymbosum L. wykonuje się testy na obecność BSSV, BRRV, BlScV, BlShV i BlMaV.
Dla roślin gatunku Vaccinium macrocarpon Aiton wykonuje się testy na obecność BRRV.
Do testów na obecność wirusów zalecane jest wykorzystywanie liści pobranych z fragmentu pędu do 2/3 długości od nasady.
Sposób pobierania prób
Przy pobieraniu próbek należy kierować się następującymi ogólnymi zasadami:
- Jedna próbka powinna pochodzić z jednej rośliny, oznakowanej w sposób umożliwiający indywidualną identyfikację zainfekowanych roślin.
- Wskazane jest oznaczenie (zaetykietowanie) roślin, z których pobrano próbki, chyba, że identyfikacja jest możliwa na podstawie istniejącego oznakowania lub szczegółowego planu nasadzenia.
- Próby należy pobierać do trwale oznakowanych foliowych torebek, zabezpieczając przed nadmiarem wilgoci i wysychaniem (groźniejszy jest nadmiar wilgoci niż wysychanie). Torebki mogą być otwarte tylko, jeżeli będą transportowane bezpośrednio do laboratorium w sposób, który uniemożliwi zamieszanie prób. W każdym innym przypadku próby należy zabezpieczyć przez zamknięcie torebek. Na czas zbierania i transportu, próby należy zabezpieczyć przed nadmiernym nagrzewaniem przez zacieniowanie. W przypadku wyższych temperatur (powyżej 25°C) zaleca się umieszczenie prób w tzw. lodówce turystycznej, pojemniku styropianowym albo "torbie na mrożonki" z wkładem chłodzącym. Nie dopuszczać do zamrożenia prób! Po dostarczeniu do laboratorium próby należy umieścić w chłodzie (+4ºC do +10ºC). Próbki mogą być przechowywane w lodówce (chłodni) kilka do kilkunastu dni.
- Próba powinna być reprezentatywna dla rośliny, tzn.:
- z roślin 4-letnich i młodszych, próbka pobierana jest z maksymalnie czterech różnych pędów, po dwa do czterech liści (pąków) lub mniej tak, aby nie uszkodzić badanej rośliny.
- z roślin 5-letnich i starszych próbka pobierana jest z czterech różnych pędów (z czterech stron krzewu), po dwa do czterech liści w tym młode, w pełni rozwinięte liście na szczycie każdej łodygi i starsze liście wyrastające w połowie pędu .
- Jeżeli występują chlorotyczne przebarwienia, czerwono-brązowe plamy lub pierścienie na liściach i/lub pędach, zamieranie liści, kwiatów lub pędów, należy w pierwszym rzędzie pobrać próby liści wykazujących objawy chorobowe.
- Pobrane próbki należy przekazać do badań laboratoryjnych załączając także "zlecenie na wykonanie badań laboratoryjnych", którego formularz można pobrać ze strony internetowej właściwego miejscowego Wojewódzkiego inspektoratu Ochrony Roślin i Nasiennictwa (piorin.gov.pl). Dodatkowo należy sporządzić i przechowywać przez 3 lata kopię "Zlecenia" oraz pisemną informację zawierającą dodatkowe dane, o ile nie zostały podane w "Zleceniu".
Metoda laboratoryjna weryfikacji obecności wirusów
- Do wykrywania BSSV, BlScV i BlShV należy stosować test ELISA.
- Do wykrywania BRRV należy stosować test PCR.
- Do izolacji kwasów nukleinowych można stosować różne metody lub gotowe zestawy np.: DNeasy Plant Mini Kit (Qiagen).
źródło: inhort.pl
