Truskawka (Fragaria × ananassa) jest mieszańcem międzygatunkowym, który powstał około 250 lat temu w wyniku przypadkowego skrzyżowania poziomki chilijskiej (F. chiloensis) z poziomką wirginijską (F. virginiana). W wyniku selekcji pierwszych mieszańców, a później dzięki szybkiemu rozwojowi hodowli tego gatunku, powstały odmiany przystosowane do różnych warunków klimatyczno-glebowych, a także − sposobów produkcji i zagospodarowania owoców.
Obecnie na świecie uprawia się około 2 tysięcy odmian truskawki, zaś w Polsce na plantacjach towarowych lub w przydomowych ogrodach, ponad 200 odmian, różniących się m.in. porą dojrzewania owoców, ich wielkością, kształtem, barwą, jędrnością i smakiem, a także zawartością składników prozdrowotnych. Asortyment odmian o owocach przeznaczonych do przetwórstwa i zamrażalnictwa jest zupełnie inny niż ten do bezpośredniego spożycia. Owoce do przetwórstwa powinny łatwo odchodzić od szypułki, być średniej wielkości, kulistego lub sercowatego kształtu, ciemnoczerwonej barwy, a także mieć wysoką zawartość antocyjanów i witaminy C. Owoce deserowe muszą być przede wszystkim smaczne i atrakcyjne – duże, pomarańczowoczerwone lub jasnoczerwone, błyszczące, z dużą zawartością substancji odżywczych. Producenci dodatkowo poszukują odmian plennych, wytrzymałych na mróz, mało podatnych na choroby liści i systemu korzeniowego, o owocach jędrnych, bez skłonności do gnicia, wytrzymałych na transport i przetrzymywanie w temperaturze pokojowej.
Kierunek zagospodarowania owoców decyduje również o zastosowaniu odpowiedniej technologii produkcji. Rośliny, których owoce przeznaczone są do przetwórstwa, najczęściej uprawia się tradycyjną metodą rzędową w odkrytym gruncie. Odmiany deserowe są coraz powszechniej sadzone na podniesionych zagonach wyściółkowanych agrotkaniną, w odkrytym gruncie lub pod osłonami, a ostatnio na rynnach – w matach kokosowych lub donicach. Nowoczesne technologie produkcji, poza znaczną poprawą jakości owoców, pozwalają także na przyspieszanie lub opóźnianie ich dojrzewania, czyniąc je dostępnymi dla konsumenta przez większą część roku.
W Polsce zainteresowanie uprawą truskawki deserowej systematycznie wzrasta, jednak większość z popularnych, światowych odmian została wyhodowana w warunkach przyrodniczych różniących się od tych panujących w naszym kraju. W Instytucie Ogrodnictwa, podobnie jak w innych ośrodkach hodowlanych w różnych rejonach świata, prowadzone są ciągłe prace hodowlane, których celem jest uzyskanie odmian odpornych na choroby, szkodniki i stresy abiotyczne, jeszcze bardziej plennych niż odmiany uprawiane obecnie.
Jedną z nowszych odmian deserowych, bardzo popularną w ostatnim czasie, jest ‘Grandarosa’ wyhodowana w Instytucie Ogrodnictwa w Skierniewicach, chroniona prawnie na terenie całej Unii Europejskiej. Jest to odmiana średnio wczesna, o wysokiej plenności. Jej efektowne, przyciągające wzrok owoce są bardzo duże, stożkowate, pomarańczowoczerwone, równomiernie wybarwione, o bardzo silnym połysku, wyjątkowo jędrne i wytrzymałe na odgniecenia. Co najważniejsze, są to truskawki aromatyczne i bardzo smaczne. Badania laboratoryjne potwierdziły wysoką zawartość cukrów rozpuszczalnych i witaminy C w owocach tej odmiany. Według opinii plantatorów truskawki te doskonale znoszą transport na znaczne odległości, także poza granice naszego kraju.
Odmiana ‘Grandarosa’ wyśmienicie nadaje się do uprawy wielkotowarowej w gruncie, również tej prowadzonej na przyspieszony zbiór owoców pod niskimi i wysokimi osłonami. Badania wykonane w ostatnich latach w Instytucie Ogrodnictwa potwierdzają ponadto jej przydatność do uprawy bezglebowej na rynnach pod wysokimi osłonami, wykorzystywanej w celu uzyskania dwukrotnego owocowania w ciągu 12 miesięcy (na letnio-jesienny zbiór owoców z zastosowaniem opóźnionego wysadzania roślin frigo i zbiór przyspieszony wiosną następnego roku).
Prezentacja walorów smakowych truskawki ‘Grandarosa’ odbyła się w ramach promocji kampanii "Czas na polskie superowoce!" w siedzibie Głównego Inspektora Sanitarnego. To polska odmiana, która zaczęła zdobywać rynki całej Europy. Duży sukces programu hodowli Instytutu Ogrodnictwa.
Podczas spotkania degustowano także truskawek odmian ‘Allegro’, ‘Asia’, ‘Cory’, ‘Flair’, ‘Maling Centenary’, ‘Magnum’, ‘Romina’, ‘Rumba’. Podobnie jak ‘Grandarosa’ to odmiany wybitnie deserowe o wczesnym lub średniowczesnym terminie dojrzewania. Uprawiane w powiecie płońskim, a więc w największym polskim zagłębiu produkcji truskawek. Degustowane przez ekspertów pochodziły z gospodarstwa Konrada Kozakiewicza „Kozacka Truskawka”.
Aby zwiększać spożycie truskawek deserowych konsumenci muszą mieć dostęp do najwyższej jakości smacznych i zdrowych owoców. Współpraca całego środowiska ma na celu wzrost spożycia truskawek deserowych.
Instytut Ogrodnictwa w Skierniewicach jest instytutem badawczym utworzonym przez połączenie dwóch jednostek badawczo-rozwojowych o długoletniej tradycji i bogatym dorobku naukowo- wdrożeniowym: Instytutu Sadownictwa i Kwiaciarstwa oraz Instytutu Warzywnictwa. Program badawczy IO obejmuje wszystkie zagadnienia związane z produkcją ogrodniczą, począwszy od badań nad biologicznymi podstawami produkcji owoców, warzyw, roślin ozdobnych przez biotechnologię, genetykę i hodowlę twórczą, agrotechnikę, ochronę roślin, szkółkarstwo, ochronę zasobów genowych roślin sadowniczych, warzywnych, ozdobnych i miododajnych, nawadnianie, uprawę grzybów jadalnych, przetwórstwo i przechowalnictwo, bezpieczeństwo żywności, pszczelnictwo, po agroinżynierię i ekonomikę. Instytut aktywnie uczestniczy w tworzeniu Europejskiej Przestrzeni Badawczej. Współpracuje z większością branżowych, polskich oraz zagranicznych instytutów i uczelni. Jest ważnym centrum szkoleniowym. Ma uprawnienia do nadawania stopni naukowych.
- źródło: latozborowkami.pl
